Nhiệt độ sấy khô các sản phẩm, yếu tố quan trọng các bạn cần tìm hiểu

Sấy là quá trình làm khô sản phẩm bằng cách làm bay hơi lượng nước có trong sản phẩm tươi. Sau quá trình sấy, sản phẩm đạt độ khô nhất định từ 5-20% tùy theo yêu cầu của từng nhà sản xuất và của từng loại sản phẩm. Như chuối sấy dẻo, mít sấy dẻo vẫn có lượng nước cao hơn so với dược liệu sấy khô hay các loại hạt sấy khô. Nhiệt độ sấy quyết định tới chất lượng sản phẩm, màu sắc, hương vị, độ giòn, độ ẩm và thời gian sấy. Trong bài viết này, tôi sẽ hướng dẫn các bạn đặt nhiệt độ sấy như nào cho phù hợp với từng loại sản phẩm cần sấy. Cũng tùy theo từng loại máy sấy như máy sấy hoa quả, máy sấy thực phẩm, máy sấy dược liệu hay sấy các sản phẩm công nghiệp mà có khoảng nhiệt độ phù hợp.

Nhiệt độ sấy rất quan trọng bởi nếu đặt sai nhiệt độ sấy sẽ dẫn tới hỏng sản phẩm, nhiệt độ sấy quá cao sẽ làm cho sản phẩm sấy trở nên giòn, khô nhanh, khô không đều, mất màu, biến chất…hay nhiệt độ sấy thấp sẽ dẫn tới không khô, lâu khô, sản phẩm bị hỏng do ẩm lâu, độ khô không đạt yêu cầu…Chính vì vậy các bạn cần biết nhiệt độ sấy của từng loại sản phẩm đều điều chỉnh chính xác hơn, đảm bảo sản phẩm đạt yêu cầu đề ra.

Nhiệt độ sấy chung cho hoa quả

Đối với sấy hoa quả, nhiệt độ sấy không nên đặt cao bởi dễ gây giòn hoa quả sấy. Các loại quả to như táo, chuối, mít, hồng, lê, thanh long…đều cần thái thành miếng mỏng 2-5mm mới sấy khô đảm bảo yêu cầu. Nhiệt độ sấy của máy sấy dân dụng thường từ 95^oC trở xuống, khi sấy hoa quả chỉ nên cài đặt nhiệt độ sấy từ 55-70^oC là đảm bảo chất lượng hoa quả sấy.

Nhiệt độ sấy chung cho thực phẩm

Các loại thực phẩm sấy khô như rau củ sấy khô, bắp cải sấy khô, cà rốt sấy, su hào sấy, súp lơ sấy, củ cải sấy, thịt bò sấy, thịt lợn sấy…đều được sử dụng rất phổ biến. Ngày nay với cuộc sống bận rộn, sử dụng thực phẩm sấy khô đang trở thành xu hướng trong tương lai. Thực phẩm sấy khô có thể tự làm tại nhà để sử dụng quanh năm, rất tiện lợi và đảm bảo thực phẩm sạch bởi nếu sử dụng rau củ tươi thường lo sợ các loại thuốc trừ sâu hay thuốc kích thích nhưng khi sấy khô thực phẩm và để lâu sẽ không còn hoặc còn rất ít hàm lượng thuốc bảo vệ thực vật tồn tại trong rau củ sấy khô. Theo khuyến cáo của các nhà sản xuất thuốc bảo vệ thực vật thì chỉ nên sử dụng rau củ tươi sau khi phun thuốc 15 ngày bởi các chất diệt côn trùng sẽ phân hủy hoàn toàn sau 15 ngày. Đây là một lợi thế rất lớn của thực phẩm sấy khô.

Nhiệt độ sấy thực phẩm cũng tương tự sấy hoa quả, đều chỉ nên sấy từ 55-70^oC. Sấy nhiệt độ cao sẽ làm hỏng thực phẩm, sấy thấp hơn cũng làm hỏng rau củ vì ẩm quá lâu. Khi sấy vài chục kg tới vài tạ sản phẩm thì lúc đầu có thể tăng nhiệt độ cao để máy sấy nhanh lên nhiệt, sau đó giảm về mức trung bình để sấy đảm bảo hơn.

Nhiệt độ sấy chung cho dược liệu

Dược liệu nói chung hay các loại cây, hoa, lá, cành thảo dược đều cần sấy khô hoặc phơi khô trước khi được đưa vào sử dụng trong các thang thuốc. Các loại cây thuốc nam, thuốc bắc có tác dụng chữa bệnh rất tốt, do vậy điều quan trọng nhất khi sơ chế cây thuốc là phải giữ nguyên được tác dụng chữa bệnh. Thông thường, cây thuốc tươi sẽ được phơi nắng cho khô để sử dụng, nhưng phơi nắng sẽ làm mất chất và mất tác dụng chữa bệnh, do vậy việc sử dụng máy sấy dược liệu là phương pháp tốt nhất hiện nay. Nhiệt độ sấy dược liệu cũng không nên quá cao, chỉ nên để từ 55-70^oC giống như sấy hoa quả và thực phẩm. Khô nhanh quá và khô quá chậm cũng đều không tốt, do vậy nên để nhiệt độ ở tầm trung cho việc đảm bảo chất lượng dược liệu. Khi bắt đầu sấy có thể nâng nhiệt độ cao để máy đạt nhiệt độ nhanh hơn nhưng sau đó phải giảm về mức cho phép.

Nhiệt độ sấy chung cho các loại hoa

Sấy hoa, có thể các bạn nghĩ đến việc sấy bông hoa cho khô lại để làm quà tặng. Cũng có thể là như vậy, nhưng trên thực tế các loại hoa như hoa hồng, hoa nhài, hoa cúc, hoa nữ … được sấy khô để làm trà như trà hoa cúc, trà hoa hồng đang là một trong những thức uống rất thịnh hành trong giới trung tuổi. Các bạn có thể mua các loại trà hoa có bán sẵn hoặc tự sấy khô các loại hoa tại nhà để làm trà uống, rất bổ ích cho sức khỏe. 

Hoa sấy có thể để nguyên búp hoa hoặc tách riêng từng cánh hoa để sấy, nhiệt độ sấy hoa thường từ 50-65^oC bởi cánh hoa rất mỏng nên sẽ rất nhanh khô.

Nhiệt độ sấy chung các loại hạt

Các loại hạt như hạt đỗ tương, hạt ngô, hạt đỗ xanh, hạt điều, hạt dẻ, hạt maca….đều cần phải sấy khô trước khi được sử dụng hoặc bán ra thị trường. Về vấn đề sấy khô các loại hạt này thì yêu cầu thường thấp hơn các sản phẩm trên bởi hạt ít khi biến màu, ít nước hơn, có thể sấy ở nhiệt độ cao nên thời gian sấy nhanh hơn. Nhiệt độ sấy các loại hạt có thể đặt từ 60-90^oC, thời gian đầu nên đặt nhiệt độ cao để nhiệt độ tăng nhanh rồi sau đó giảm về mức vừa phải để hạt khô đều và đẹp.