Củ bình vôi là gì? Công dụng của củ bình vôi

Công dụng của củ bình vôi – Củ bình vôi là một loại dược liệu được y học cổ truyền sử dụng rất nhiều trong các bài thuốc giúp an thần. Dù vậy, vẫn còn nhiều bạn còn chưa biết củ bình vôi là gì và những công dụng của củ bình vôi. Ngày hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về củ bình vôi – một loại thảo dược có rất nhiều công dụng.

Củ bình vôi là gì?

Củ bình vôi là củ của cây bình vôi thuộc họ Tiết dê. Bình vôi là một loại cây dây leo thường mọc ở các khu vực núi đá. Phần dưới thân sát với gốc phình to tạo thành củ bám vào núi đá. Củ bình vôi có kích thước to đến rất to, có những củ to nặng tới trên 40kg. Củ có vỏ xù xì giống như một cục đá nên củ bình vôi còn được gọi với những cái tên như củ một, củ ngải tượng, củ mối trôn, củ tử nhiên, củ cà tom, củ bồng bềnh …

Củ bình vôi có lá hình tim mọc so le, hoa nhỏ màu xanh nhạt. Quả bình vôi hình cầu có màu đỏ tươi khi chín. Củ bình vôi có thể tìm thấy ở trên khắp các khu vực núi đá ở miền bắc Việt Nam. Người ta thường tìm thấy củ bình vôi được phân bố nhiều tại các vùng núi đá ở Thanh Hóa, Hà Tây, Hòa Bình, Ninh Bình, Hà Giang, Lai Châu, …

Củ bình vôi thường được tìm thấy mọc tự nhiên, tuy nhiên số lượng củ bình vôi mọc hoang dã thường không đáp ứng được nhu cầu của thị trường nên nhiều khu vực người dân đã trồng cây bình vôi để lấy củ. Việc trồng cây bình vôi khá đơn giản, có thể dùng một phần của củ bình vôi để ươm hoặc trồng bằng hạt đều được. Thời gian thu hoạch củ bình vôi là khoảng 2 – 3 năm. Củ càng to, thời gian trồng càng dài cho chất lượng dược liệu càng cao.

Chú ý: củ bình vôi có hình dạng tương đối giống củ gà ấp (củ ấp gà), do vậy nếu bạn không rành cẩn thận mua nhầm giữa hai loại củ này nhé. Củ ấp gà cũng có hình dạng gần giống củ bình vôi nhưng củ nhỏ hơn. Củ bình vôi to có thể nặng đến 40kg trong khi củ ấp gà nặng chỉ khoảng 20 kg.

Công dụng của củ bình vôi

Trong y học cổ truyền, củ bình vôi có tác dụng giúp an thần tuyên phế dùng để điều trị các bệnh mất ngủ, nhức đầu, sốt nóng, đau dạ dày, ho nhiều đờm, ho lao, hen suyễn, khó thở, hạ huyết áp, chống co quắp, sốt rét, kiết lỵ, ngứa lở ngoài da, mụn nhọt … Tuy nhiên, củ bình vôi chủ yếu được biết đến với công dụng giúp an thần, ngủ ngon, giảm stress.

Củ bình vôi dùng làm thuốc phải bỏ vỏ màu đen bên ngoài. Phần ruột bên trong đem thái mỏng, phơi khô sau đó mới dùng làm thuốc. Đối với những cơ sở phân phối củ bình vôi với số lượng lớn thường dùng các loại máy sấy công nghiệp để sấy khô củ bình vôi chứ không đem phơi. Sau khi sấy khô, trọng lượng của củ bình vôi sẽ bị giảm đi tới 80%, tức là sấy khô 10kg củ bình vôi sẽ thu được 2kg củ bình vôi khô.

Có rất nhiều thông tin hướng dẫn cách chế biến và cách chữa bệnh mất ngủ bằng củ bình vôi. Tuy nhiên, tùy theo thể chất của mỗi người chỉ nên dùng từ 3 – 6g củ bình vôi một ngày. Nếu dùng nhiều có thể gây ngộ độc vì trong củ bình vôi có chứa một lượng độc tố nhỏ. Vì thế, cần kết hợp củ bình vôi với các vị thuốc khác để đảm bảo an toàn khi sử dụng tránh các trường hợp không mong muốn.

Lời khuyên: các bạn nếu muốn chữa bệnh bằng củ bình vôi, hãy tới các phòng khám đông y để được các bác sĩ khám và cho thuốc vừa đảm bảo an toàn mà hiệu quả lại tốt hơn nhiều so với việc các bạn tự ý dùng thuốc.